Vragen? Bel +31 (0)85 273 6387
PMC-online
strookjes phaos 0014 Laag 13

Blended learning

Het hoge tempo van verandering in veel organisaties heeft consequenties voor de manier waarop we leertrajecten ontwerpen en begeleiden. De traditionele aanpak is steeds minder relevant en de techniek biedt talloze mogelijkheden om ook het leerproces effectiever, efficiënter en aantrekkelijker in te richten. Wij geloven in de veelbelovende benadering die blended learning biedt.

Het ‘oude’ leren

Het overgrote deel van trainingen en workshops vindt nog steeds plaats in een klassikale setting. Gedurende een aantal uren of dagen zit de leergroep in een conferentieoord bij elkaar. De groep ziet theorie en praktijkvoorbeelden voorbijkomen, bespreekt die in kleinere groepen en oefent nieuwe methoden en vaardigheden. Na afloop is het zaak om zelf het geleerde in de praktijk te brengen. Deze aanpak heeft voordelen. Je leert van je mededeelnemers, je kan samen oefenen, vragen worden ter plekke beantwoord en, niet het minst belangrijk, je bent er even helemaal uit. Nadelen zijn er echter ook. Een niet onaanzienlijk deel van de tijd wordt besteed aan activiteiten waarvoor je niet bij elkaar hoeft te zitten: de voorstelronde, de introductie van het programma, het presenteren van de basistheorie, het formuleren van leervragen, het bekijken van een toepasselijke video en het invullen van een vragenlijst voor een analyse, bijvoorbeeld.  Daarnaast zijn er de kosten van verblijf en de planningsperikelen om iedereen op hetzelfde moment vrij te roosteren in de agenda. Het antwoord op deze bezwaren was e-learning.

E-learning: het middel erger dan de kwaal?

E-learning werd lang gezien als de nieuwe en magische formule: weg met het klassikale leren! Voortaan kan iedereen via computer of laptop inloggen op een online leeromgeving en daar geheel zelfstandig, plaats- en tijdonafhankelijk, iedere gewenste training of workshop volgen. Technisch is het geen probleem. In toenemende mate stellen ook universiteiten gratis cursusmateriaal online ter beschikking, dus inhoudelijk aanbod genoeg. Ideaal. Inmiddels zijn we erachter dat dit niet dé oplossing is, althans, voor toepassingen die verder gaan dan het verwerven van puur theoretische kennis.

E-learners missen de mogelijkheid van persoonlijk contact met zowel de trainer als medecursisten. Reflectie en dialoog, essentiële elementen van leren, zijn gebaat bij een persoonlijk gesprek, de uitwisseling in een kring, een fysieke opdracht waarin je met elkaar aan de slag gaat. Gelukkig is er een leervorm die de beste elementen van beide aanpakken combineert en daar nog wat aan toevoegt: blended learning.

Blended learning: het beste van twee werelden

In deze aanpak combineren we de kracht van het traditionele leren met de technische mogelijkheden van e-learning. Taken die iedereen heel goed op zichzelf kan uitvoeren, vinden plaats in een uitnodigende en aantrekkelijke digitale leeromgeving. Deelnemers beginnen een training door daar op in te loggen. Ze treffen er een korte introductie van de trainer aan. Deelnemers vertellen vervolgens iets over zichzelf, geven aan welke problemen of thema’s ze aan de orde willen stellen, bekijken en becommentariëren een introducerende tekst, presentatie of video en voeren een korte opdracht uit. De eerste trainingsbijeenkomst, waarbij de deelnemers elkaar fysiek aantreffen, begint vaak geanimeerd; iedereen is nieuwsgierig naar ‘de mens achter de foto en de teksten’ in de leeromgeving. Door het voorbereidende werk komt de leergroep snel tot de kern, verloopt de sessie effectief en efficiënt én is er tijd voor rust en reflectie.

De bijeenkomst wordt afgesloten met een praktijkopdracht voor elke deelnemer. De ervaringen daarmee, vragen, feedback en suggesties van de trainer komen weer terecht in de digitale leeromgeving. Niet zelden zijn enkele intervisiesessies onderdeel van het traject. Zo vindt ook ieders dagelijkse praktijk een plek in het programma; het derde element van wat we ‘blended learning’ noemen.

Wat levert het op?

Blended learning combineert de drie kernelementen van het leren in deze tijd: de praktijk van de deelnemers, het persoonlijke contact in een leergroep die elkaar ontmoet en de mogelijkheden van het plaats- en tijdonafhankelijk bezig zijn met het leertraject. De doorlooptijd van het geheel is doorgaans wat langer en de link met de praktijk is beter verzorgd dan in het klassikale leren, waardoor een training niet beperkt blijft tot een incident. Er is online zoveel materiaal beschikbaar, dat de ervaring ook inhoudelijk rijker wordt. Kostenbesparing? Soms. De verleiding voor onze klanten is echter groot om binnen hetzelfde budget meer te doen!

Wat zijn de bezwaren?

Onze ervaringen met blended learning zijn uiterst positief, maar leveren één puzzel op. Deelnemers werken vaak in zo’n hectische omgeving, dat ze het nog wel eens als lastig ervaren om de tijd te vinden (en te nemen) om actief te zijn in de digitale leeromgeving. Ook hier geldt dat urgente taken doorgaans de niet-urgente verdrijven. We verwachten echter dat dit een aanloopprobleem is; het is ook nog wennen aan deze nieuwe werkwijze.