11 jul. 2022
In onze samenleving ontstaan steeds meer vraagstukken die niet door één organisatie kunnen worden opgelost. Opgaven die niet met traditionele aanpakken of veranderprocessen kunnen worden aangepakt. Deze “organisatie overstijgende opgaven” vragen een ander handelingsperspectief. Een andere manier van werken en van organiseren. Denk aan opgaven als de energietransitie, het stikstofvraagstuk en ook kleinere opgaven als armoedebestrijding in een wijk. Al deze opgaven vragen om een organisatie overstijgende aanpak. Een samenwerking tussen organisaties die verder gaat dan traditionele vormen van samenwerken.
De naam verklapt veel. Het gaat om een opgave die niet door één organisatie kan worden opgelost. En het is meer en ook complexer. Bij een organisatie overstijgende opgave is sprake van een complex vraagstuk dat de samenleving raakt. De grotere complexiteit van een organisatie overstijgende opgave en de verschillen met een project en programma zijn:
Ieder punt wordt hieronder nader toegelicht.
Als een opgave vraagt om samenwerking tussen meerdere organisaties, dan werken deze organisaties aan één gezamenlijk doel. Elke organisatie in deze samenwerking heeft daarnaast eigen belangen. Het is zaak de verschillen te overbruggen en elkaar in de samenwerking te vinden. Dit kan alleen wanneer alle partijen de opgave boven de eigen belangen stellen. De opgave moet echt centraal staan.
In een organisatie overstijgende opgave zijn de partijen van elkaar afhankelijk voor het oplossen van de opgave. Geen van de partijen is in staat de opgave of het probleem zelf op te lossen. In een organisatie overstijgende opgave hebben we elkaar nodig. Er is sprake van wederzijdse en onderlinge afhankelijkheid.
Wanneer meerdere organisaties aan een opgave werken, ontbreekt het gezag om bij een conflict een beslissend oordeel te vellen. Organisaties moeten in het belang van de opgave een weg vinden om dit op te lossen.
De samenwerking start in een omgeving die veelal sterk aan verandering onderhevig is. Bestuurswisselingen, nieuwe technologische ontwikkelingen, nieuwe regelgeving etc. Kortom alle ontwikkelingen in de samenleving kunnen van invloed zijn op de opgave. Al deze ontwikkelingen kunnen ook nog eens verschillend uitwerken op de samenwerkingspartners.
Bij een organisatie overstijgende opgave kunnen partijen enorm verschillen in omvang, inbreng in de opgave en ook het belang voor de opgave. De ene partij kan veel ervaring hebben in het werkveld, terwijl de ander net is opgericht. Door de wederzijdse afhankelijkheid zal uitdrukkelijk rekening gehouden moeten worden met alle partijen. Groot of klein, ervaren of juist nieuw; ze hebben elkaar nodig.
Bij organisatie overstijgende opgaven geldt over het algemeen dat de samenwerking wordt aangegaan voor een langere tijd. Dit omdat de complexiteit van de opgave vaak een langere samenwerking vergt. Ook acteren de partners veelal in hetzelfde werkveld en komen ze elkaar na de opgave weer tegen.
Bovenstaande punten geven de complexiteit van een organisatie overstijgende opgave goed weer. Wanneer we bovenstaande punten in een definitie verwerken komen we tot:
Een organisatie overstijgende opgave is een complexe uitdaging die de samenleving raakt. Dit vraagt om een wezenlijke verandering in een duurzame samenwerking met alle partijen die daarbij nodig zijn. Dit vraagt om een brede blik en dito aanpak, waarbij de focus op producten en diensten wordt verlegd naar een groter perspectief. Een perspectief waarbij de opgave centraal staat, niet de eigen belangen, visie of strategie.
Wil je meer weten over organisatie overstijgende opgaven? Sta je zelf voor een organisatie overstijgende opgave en wil je daarbij hulp? Neem dan contact op via de mail: info@phaos.nl.
